islamda faiz ne demek?

İslam'da Faiz (Riba)

İslam hukukunda faiz, riba olarak adlandırılır ve kesin bir şekilde yasaklanmıştır. Riba, basitçe tanımlamak gerekirse, bir borç ilişkisinde anapara üzerinden elde edilen her türlü fazlalık veya getiridir. İslam'a göre, para kendi başına değer üretmez ve sadece bir değişim aracıdır. Bu nedenle, paradan para kazanmak, haksız kazanç ve sömürü olarak kabul edilir.

Ribanın Çeşitleri:

  • Riba el-Fadl (Fazlalık Ribası): Aynı türden malların (örneğin altın, gümüş, buğday, arpa, hurma, tuz) farklı miktarlarda değiştirilmesi durumunda ortaya çıkar. Örneğin, 1 gram altını 1.1 gram altın karşılığında değiştirmek riba el-fadl'dır. (Riba el-Fadl Ne Demek?)
  • Riba en-Nesi'e (Vade Ribası): Bir borcun vadesi geldiğinde, borçlunun ödeme yapamaması durumunda, vadeyi uzatmak karşılığında anaparaya ek bir miktar eklenmesidir. Bu, günümüzdeki faiz uygulamalarının temelini oluşturur. (Riba en-Nesi'e Ne Demek?)

Faizin Haram Kılınmasının Nedenleri:

  • Haksız Kazanç: Faiz, çalışan ve risk alan yerine, sadece parasını kullandıran kişiye kazanç sağlar. Bu, adaletsiz bir durum yaratır.
  • Sömürü: Özellikle zor durumda olan kişilerin borçlanmaya zorlanması ve faiz yoluyla sömürülmesi, sosyal adaletsizliği artırır.
  • Ekonomik İstikrarsızlık: Faiz, şişirilmiş kredilere ve spekülasyonlara yol açarak ekonomik krizlere zemin hazırlayabilir.
  • İnsan İlişkilerinin Bozulması: Faiz, insanlar arasında sevgi, merhamet ve yardımlaşma duygularını zayıflatır.

İslam'da Faizsiz Alternatifler:

İslam, faizsiz bir ekonomik sistemin mümkün olduğuna inanır ve bu doğrultuda çeşitli alternatifler sunar. Bunlar arasında kâr-zarar ortaklığı (Mudaraba ve Muşaraka), kira sözleşmesi (İcara), satış ortaklığı (Murabaha) ve vekalet sözleşmesi (Vekale) gibi yöntemler bulunur.

Sonuç:

Faiz, İslam'da kesinlikle yasaklanmış bir uygulamadır. İslam ekonomisi, adalet, paylaşım ve dayanışma prensiplerine dayanır ve faizsiz alternatiflerle ekonomik refahın sağlanabileceğine inanır.